Jak prowadzić lekcje on-line?

Nie będę udawała, że napisanie tego tekstu planowałam od dłuższego czasu. To oczywiste, że jest odpowiedzią na zapotrzebowanie chwili. Szkoły są zamknięte, w tym momencie nie wiadomo, na jak długo, nieczynne są kawiarnie, w których można było umówić się na lekcję przy kawie. Właściwie jedyną możliwością pracy dla nauczycieli języków obcych są albo indywidualne lekcje w domu u ucznia lub nauczyciela, albo – co w obecnej sytuacji bardziej wskazane – nauczanie on-line.

Jakiś czas temu na blogu pojawił się tekst, w którym starałam się odczarować lekcje przez internet i podpowiadałam, z jakimi korzyściami wiąże się taki sposób uczenia się i nauczania. Podałam też kilka wskazówek, którymi można się kierować, przygotowując zajęcia. Możecie przeczytać go tutaj.

Tym razem chcę się podzielić propozycjami konkretnych rozwiązań i adresami miejsc w internecie, gdzie możecie znaleźć pomoce do nauczania on-line.

Czego potrzebujemy na początek?

Zacznę od oczywistości: komputera z dostępem do internetu oraz mikrofonu i – ewentualnie – słuchawek. Jeśli to już mamy, powinniśmy wybrać odpowiedni kanał komunikacji z naszym uczniem bądź uczniami. Z pewnością przyda się:

1) poczta elektroniczna, dzięki której będziemy mogli umawiać się na lekcję, przesyłać dodatkowe materiały, rozwiewać wątpliwości w czasie pozalekcyjnym

2)chmura i/lub dysk zewnętrzny, na którym będziemy przechowywać różne pliki: materiały na lekcję, prace domowe, filmy, pliki mp3 i które będziemy mogli udostępniać naszym uczniom (indywidualnym lub całej grupie)

3) komunikator, który pozwoli nam kontaktować się z uczniami – widzieć ich (jeśli wszyscy dysponują kamerami) i słyszeć, a także robić notatki w trakcie zajęć, co zastąpi nam prawdziwą tablicę w sali lekcyjnej; najbardziej popularnymi komunikatorami są Skype i Google Handout Meets, ale takie możliwości oferuje również wiele innych firm

4) wszelkie narzędzia, które ułatwią nam lub uatrakcyjnią naukę on-line – pozwolą sprawdzić postępy uczniów, umożliwią przygotowanie testu lub quizu, dadzą więcej możliwości, żeby ćwiczyć mówienie; najbardziej popularne z nich to Kahoot, Quizlet czy Duolingo

5) platforma e-learningowa, która ułatwia zaplanowanie oraz przeprowadzenie lekcji on-line i może skupiać funkcje wymienione w poprzednich punktach; jeśli pracujecie z podręcznikami z serii „Polski krok po kroku”, platforma e-polish.eu jest doskonałym rozwiązaniem na ten czas, ponieważ umożliwi wam:
a) wykorzystywanie interaktywnych wersji ćwiczeń, które znajdują się w podręcznikach oraz dostęp do mnóstwa dodatkowych zadań i materiałów
b) tworzenie własnych ćwiczeń za pomocą prostych narzędzi (krzyżówek, zadań z uzupełnianiem luk, zadań wielokrotnego wyboru i wiele innych)
c) szybkie sprawdzenie poprawności wykonania zadania i prac domowych
d)dostęp do nowych, potencjalnych studentów z całego świata
Dodatkowo w tym roku portal zostanie wzbogacony o funkcjonalności bardzo podobne do wyżej wymienionych aplikacji (takich jak Kahoot i Quizlet), dzięki czemu wszystkie narzędzia potrzebne do zaplanowania i przeprowadzenia lekcji znajdą się w jednym miejscu.

Wszystkim zainteresowanym polecam też kanał na YouTube, gdzie odnajdziecie tutoriale wideo z informacjami, jak pracować z platformą e-polish.

O czym jeszcze trzeba pamiętać, kiedy zaczynamy uczyć on-line?

Pomyślmy o finansach i sposobach płatności.
Zdalne nauczanie wiąże się z rozliczeniami na odległość . Najlepszym wyjściem będzie pobieranie opłaty z góry za określoną liczbę zajęć. Musimy brać też pod uwagę różnice kursowe, kiedy będziemy otrzymywać płatność w innej walucie. Nadal najbardziej popularnym sposobem na rozliczenia międzynarodowe jest korzystanie z konta PayPal.
Zdecydujmy, jaka będzie polityka odwoływania zajęć.
Przygotowujemy się do zajęć, a uczniowie rezerwują termin w naszym grafiku. Jeśli nie pojawiają się przed komputerem o umówionej godzinie, tracimy czas, a co za tym idzie – pieniądze (mimo że nie ruszamy się z domu). Możemy ustalić wcześniej termin (na przykład 12 lub 24 godziny przed zajęciami), przed upływem którego można odwołać zajęcia bez żadnych konsekwencji. Jeżeli uczeń zrobi to później, mamy prawo naliczyć sobie pełną stawkę za lekcję.
Weźmy pod uwagę, że mogą zdarzyć się problemy techniczne.
Ustalmy z uczniami, co zrobić w sytuacji, kiedy internet nie będzie działał tak jak powinien lub pojawią się inne problemy natury technicznej. Może kamera nie zawsze jest potrzebna do przeprowadzenia zajęć? A może w sytuacji, kiedy lekcja została przerwana, mimo że do końca zajęć zostało tylko 15 minut, uczniowie zgodzą się na przesłanie dodatkowych materiałów?
Przygotowujmy się do lekcji.
Nawet jeśli mamy już doświadczenie w nauczaniu, początek przygody ze zdalnym nauczaniem to niejako praca od podstaw. Musimy zrewidować nasze plany zajęć, znaleźć zamienniki dla ćwiczeń, które dobrze sprawdzają się na tradycyjnych lekcjach, przygotować dodatkowe materiały na wszelki wypadek. Możemy przypomnieć sobie moment, kiedy byliśmy początkującymi nauczycielami – wtedy też przygotowanie do lekcji wymagało dużych nakładów czasu i pracy.
Stawiajmy na mówienie.
Pamiętajmy o tym, że w lekcjach on-line mówienie jest najważniejsze i często właśnie po to uczniowie decydują się na kurs przez internet. Nauczyciel daje okazję do rozmowy w języku obcym, a tego właśnie brakuje nam, kiedy pracujemy z aplikacją czy uczymy się samodzielnie z podręcznikiem.
Zadbajmy o tło.
Łatwo o nim zapomnieć, a jest niezwykle ważne. Owszem, możemy prowadzić lekcje w dresach i kapciach (o ile nie planujemy wstawać od komputera), ale górę od piżamy lepiej zamienić na bardziej formalny strój. Zasuńmy też szafę i usuńmy bałagan z pola widzenia. Zamknijmy drzwi, żeby nie powtórzyć sytuacji, w jakiej znalazł się komentator stacji BBC News, udzielając tego wywiadu na żywo.

Powodzenia! Uczenie przez internet też może być fajne!