POLSKIE FILMY DLA DZIECI I MŁODZIEŻY – 7 niezapomnianych tytułów

Każdy z nas był kiedyś dzieckiem…dlatego z tak dużym sentymentem wspominamy pierwsze wrześniowe dni, gdy na nowo zaczynała się szkoła i związane z nią przygody. Czasu niestety nie da się zatrzymać,
ale istnieją sprawdzone sposoby na podróże w czasie, m.in. dzięki filmom i dobrym książkom. Tym razem przedstawiamy Wam listę popularnych filmów dla dzieci i młodzieży, które umilały popołudnia pokoleniom Polaków. Gdy spotkacie swych polskich znajomych, koniecznie zapytajcie ich
o wspomnienia związane z poniższymi tytułami.

AKADEMIA PANA KLEKSA

Reżyser: Krzysztof Gradowski

Gatunek: film muzyczny, film dla dzieci (młodzieży), film fantastyczny

Rok produkcji: 1983

Obsada: Piotr Fronczewski, Leon Niemczyk, Sławomir Wronka

Pierwowzór literacki: Jan Brzechwa, Akademia Pana Kleksa

Listę kultowych filmów dla dzieci otwiera niezapomniana „Akademia pana Kleksa” w reżyserii Krzysztofa Gradowskiego, która przyciągnęła do kin blisko 14 milionów widzów! Ekranizacja słynnej powieści Jana Brzechwy to chyba jedna z najbardziej rozśpiewanych produkcji, które kiedykolwiek powstały w naszym kraju. Piosenki ze ścieżki dźwiękowej znało prawdopodobnie każde polskie dziecko, które dorastało w drugiej połowie lat 80 i 90. Mało tego, wciąż wystarczy kilka pierwszych dźwięków, a słowa same wracają do naszych głów układając się w wesołe zwrotki.

„Akademia pana Kleksa” to jedna z najsłynniejszy książek dla dzieci opowiadająca o losach Adasia Niezgódki – niesfornego chłopca, który zostaje umieszczony w szczególnej szkole zwanej Akademią, mieszczącej się przy ulicy Czekoladowej. Nauczycielem w Akademii jest tytułowy Pan Kleks – postać zupełnie wyjątkowa, która w najzwyklejszych, najbardziej codziennych czynnościach potrafi dostrzec coś cennego, pasjonującego i pożytecznego. Dzięki niemu uczący się w Akademii chłopcy przeżywają najróżniejsze przygody, a szarą codzienność przenoszą w świat baśni, tam, gdzie wszystko staje się możliwe.

Pałac w Nieborowie, filmowa siedziba Akademii pana Kleksa

Oprócz głównej fabuły (przygody w Akademii), w filmie pojawiają się różne wątki, nieco bardziej magiczne np. opowieść tajemniczego szpaka Mateusza, który kiedyś był księciem czy podróż Adasia do psiego raju. Cień na sielankowy klimat filmu rzuca postać Golarza Filipa – czarnego charakteru, który wysyła do Akademii humanoidalnego androida, mającego za zadanie zniszczyć istniejący tam bajkowy świat.

Jak bardzo Akademia jest muzyczna i rozśpiewana możecie sprawdzić sami słuchając jej popularnych piosenek. Oto niektóre z nich:

AWANTURA O BASIĘ

Reżyser: Maria Kaniewska

Scenariusz: Maria Kaniewska, Kazimierz Korcelli

Rok produkcji: 1959

Obsada: Małgorzata Piekarska, Janina Macherska, Ewa Krasnodębska, Jerzy Duszyński

Pierwowzór literacki: Kornel Makuszyński, Awantura o Basię

Awantura o Basię doczekała się kilku ekranizacji, jednak my sięgniemy do pierwszej produkcji z 1959 roku w reżyserii Marii Kaniewskiej. Tytułowa Basia (w tej roli Małgorzata Piekarska) to dziewczynka, której mama ginie w wyniku tragicznego wypadku kolejowego. Na chwilę przed śmiercią udaje się jej wyszeptać adres przyjaciółki, której chce powierzyć opiekę nad córeczką. Basia z adresem na szyi wyrusza w samotną podróż. Ponieważ kartka z adresem przyszłej opiekunki uległa częściowemu zniszczeniu, dziecko omyłkowo trafia do domu znanego literata, Stanisława Olszowskiego. Tam też zaczynają się dla Basi przygody i perypetie, a także…droga do nowego życia i rodzinnego domu.

HISTORIA ŻÓŁTEJ CIŻEMKI

Reżyser: Sylwester Chęciński

Scenariusz: Zdzisław Skowroński, Wanda Żółkiewska

Rok produkcji: 1961

Obsada: Marek Kondrat, Gustaw Holoubek, Andrzej Szczepkowski

Pierwowzór literacki: Antonina Domańska, Historia żółtej ciżemki

Ta piękna i dość archaiczna ekranizacja opowiada historię ubogiego, wiejskiego chłopczyka o imieniu Wawrzynek, którego wielką pasją było rzeźbienie. Pewnego dnia był tak pochłonięty wystrugiwaniem figurki z kawałka drewna, że nie zauważył, jak krowa, którą miał pilnować na pastwisku, zniszczyła zboże na polu u proboszcza. W obawie przed konsekwencjami Wawrzynek uciekł z rodzinnej wioski i trafił do Krakowa. Tam dostrzeżono jego talent i oddano pod opiekę słynnego mistrza Wita Stwosza. Dzięki zdolnościom i wytrwałej pracy Wawrzynek został dopuszczony do pomocy przy tworzeniu wyjątkowego ołtarza w Kościele Mariackim. Tak też rozpoczęła się jego wielka twórcza przygoda.

Ołtarz w Wita Stwosza w Bazylice Mariackiej w Krakowie

A czym są owe tytułowe ciżemki? To rodzaj butów o niezwykle wydłużonych noskach, bardzo popularne w Europie w XV wieku.

Jaka jest ich historia i związek z pięknym zabytkiem sakralnym? Oglądnijcie sami!

O DWÓCH TAKICH, CO UKRADLI KSIĘŻYC

Reżyser: Jan Batory

Scenariusz: Jan Batory, Jan Brzechwa

Gatunek: przygodowy, baśń filmowa, familijny

Rok produkcji: 1962

Obsada: Lech Kaczyński, Jarosław Kaczyński (role główne), Helena Grossówna

Pierwowzór literacki: Kornel Makuszyński, O dwóch takich, co ukradli księżyc

Ten film darzę szczególnym sentymentem bowiem jest pierwszym, który jako mała dziewczynka obejrzałam z mamą w kinie. Przenieśmy się zatem do wsi Zapiecek, gdzie na świat przychodzą bliźniacy o wdzięcznych imionach – Jacek i Placek. Niesforni braciszkowie wciąż płatają spokojnym obywatelom złośliwe figle. Są żarłoczni, leniwi, wręcz okrutni, a nade wszystko nie cierpią pracować i wypełniać swoich obowiązków. Co jednak należy zrobić, by nie pracować, a wieść spokojnie życie? Oczywiście mieć dobry pomysł na spory zarobek. A chłopcy taki mają – wspólnie postanawiają wpierw ukraść, a potem sprzedać księżyc i w ten sposób zapewnić sobie wygodną, spokojną przyszłość. Czy jednak księżyc da się złapać? Koniecznie zobaczcie sami…bowiem podróż chłopaków to cała lawina śmiesznych dialogów, dziwnych sytuacji i prawdziwych kłopotów!

Ten film to także okazja, by zobaczyć w młodości dwóch ważnych dla Polski polityków. W główne role wcielają się bowiem bracia Lech i Jarosław Kaczyńscy. Pierwszy był prezydentem naszego kraju, drugi od lat jest liderem partii politycznej – Prawo i Sprawiedliwość.

SZALEŃSTWA PANNY EWY

Reżyser: Kazimierz Tarnas

Scenariusz: Kazimierz Tarnas

Rok produkcji: 1985

Obsada: Dorota Grzelak, Emilian Kamiński,

Pierwowzór literacki: Kornel Makuszyński, Szaleństwa panny Ewy

Kolejną ekranizacją powieści Kornela Makuszyńskiego są „Szaleństwa panny Ewy” w reżyserii Kazimierza Tarnasa. „Szaleństwa…” to opowieść o dorastającej dziewczynie, której ojciec wyjechał na roczny kontrakt do Chin, celem prowadzenia badań nad szerzącą się epidemią. Pod nieobecność taty Ewa trafia pod opiekę państwa Szymbartów. Niestety po wielkiej awanturze z Panią Szymbartową, która okazuje się dla głównej bohaterki mało wyrozumiała, nastolatka ucieka z domu przez okno… Świadkiem tego zdarzenia jest malarz Jerzy Zawidzki, który postanawia pomóc dziewczynie. Od tej pory życie Ewy będzie obfitować w różne szaleństwa, mniej lub bardziej (tragi)komiczne, a ona sama stanie się swoistym arbitrem w sprawach z pozoru beznadziejnych.

Wraz z wersją filmową wyprodukowano także serial telewizyjny pod tym samym tytułem.

SZATAN Z SIÓDMEJ KLASY

Reżyser: Maria Kaniewska

Scenariusz: Maria Kaniewska, Roman Niewiarowicz

Rok produkcji: 1960

Obsada: Józef Skwark, Stanisław Milski, Pola Raksa

Pierwowzór literacki: Kornel Makuszyński, Szatan z siódmej klasy

Ta wciągająca, przygodowa projekcja jest wiernym odzwierciedleniem książki Kornela Makuszyńskiego pod tym samym tytułem. Akcja filmu toczy się w latach 30. XX wieku, podczas wakacji, w starym pałacu, gdzieś na polskiej prowincji. Adaś Cisowski, nieprzeciętnie inteligentny siódmoklasista (zwany właśnie Szatanem), zostaje poproszony przez swojego profesora o pomoc w nietypowej sprawie. Oto w dworku będącym pod opieką brata profesora – Iwona Gąsowskiego – nieoczekiwanie giną stare drzwi. Najpierw jedne, potem drugie. Okazuje się, że wszystkiemu winien jest odnaleziony w Paryżu w 1836 roku list Kamila de Berier, pułkownika armii napoleońskiej, który w czasie odwrotu spod Moskwy, tuż przed śmiercią, pozostawił wskazówki dotyczące ukrytego skarbu. Sprytny Adam jest blisko rozwikłania zagadkowej sprawy, nie wie jednak, że na podobny trop wpadła także grupa niebezpiecznych rabusiów. Serdecznie polecamy!

Możecie też oglądnąć bardziej współczesną adaptację z 2006 roku w formie serialu w reżyserii Kazimierz Tarnasa.

W PUSTYNI I W PUSZCZY

Reżyser: Władysław Ślesicki

Scenariusz: Władysław Ślesicki

Rok produkcji: 1973

Obsada: Tomasz Mędrzak, Monika Rosca (główne role)

Pierwowzór literacki: Henryk Sienkiewicz, W pustyni i w puszczy

W pustyni i w puszczy to wyjątkowa produkcja realizowana przez blisko trzy lata na bazie jednej z najsławniejszych powieści Henryka Sienkiewicza. Próby sfilmowania przygód Stasia i Nel podejmowali przed wojną Amerykanie, a także Włosi oraz Niemcy. Film, który Wam polecam, jest wierną adaptacją sienkiewiczowskiej powieści, a odtwórców głównych ról wybrano spośród blisko 7 tysięcy dzieci obecnych na castingu. Warto po niego sięgnąć, gdyż produkcja stanowi prawdziwą klasykę polskiego kina dziecięcego.

Ta piękna ekranizacja to opowieść o ludziach, w których życie wkracza historia i polityka. Czternastoletni Staś Tarkowski i ośmioletnia Nel Rawilnson zostają porwani przez powstańców arabskich przywódcy Mahdiego. Ich ojcowie, pracujący przy budowie Kanału Sueskiego zarządzają poszukiwania, lecz działania wojenne, które stopniowo ogarniają kontynent uniemożliwiają odnalezienie dzieci. Stasiowi i Nel udaje się wydostać z rąk porywaczy i tak rozpoczyna się ich pełna przygód wędrówka przez nieznany kontynent w towarzystwie napotkanych czarnoskórych przyjaciół – Kalima i Mei.

Po wielu latach, jakie upłynęły od premiery pierwszej wersji „W pustyni i w puszczy” producenci Włodzimierz Otulak i Waldemar Dziki zdecydowali przenieść dzieło Sienkiewicza na ekran raz jeszcze, ale w nowej wersji, bardziej odpowiadającej wymogom współczesnego widza. Powstało także kilka seriali, fabularnych i animowanych opowiadających tę piękną historię.

***

A gdyby inspiracji było Wam mało, poniżej znajdziecie ranking portalu Filmweb właśnie w tej kategorii: https://www.filmweb.pl/ranking/film/Polska/42/Dla+młodzieży/41

Dobrego oglądania!

Autor: Iwona Huber

Zdjęcia:

https://pixabay.com/pl/photos/dalsza-rodzina-rodzina-rodzeństwo-4315966/

https://pixabay.com/pl/illustrations/księżyc-trawa-trzcina-wieczorem-5190738/

https://pixabay.com/pl/photos/pustynia-piasek-wydmy-sahara-gobi-1840453/

https://pixabay.com/pl/photos/utracone-miejsca-opuszczone-miejsce-3035877/

https://pixabay.com/pl/photos/kobieta-młody-portret-piękno-4009096/

https://pl.wikipedia.org/wiki/Akademia_pana_Kleksa_(film)#/media/Plik:Polska_Nieborów_022.jpg

https://pl.wikipedia.org/wiki/Ołtarz_Wita_Stwosza_w_Krakowie#/media/Plik:Church_of_Our_Lady_Assumed_into_Heaven,_St._Mary’s_(Main)_Altar-centre,_5_Mariacki_square,_Old_Town,_Kraków,_Poland.jpg

https://pl.wikipedia.org/wiki/Ołtarz_Wita_Stwosza_w_Krakowie#/media/Plik:20061006-03-024-Altar-02a.JPG

Dodał Iwona Huber w dniu 23-10-2021 · Opublikowano w kategorii Lifestyle