Kategoria: Język polski

Krytyczka, gościni i sędzina – o feminatywach w języku polskim

Temat żeńskich nazw w języku polskim nie jest wyłącznie zagadnieniem gramatycznym. Wraca jak bumerang przy różnych okazjach i przybiera formę sporu światopoglądowego. Tak było pod koniec zeszłego roku ze słowem posłanka, które na nowo wzbudziło burzliwą dyskusję nad tym, czy sensowne jest tworzenie żeńskich odpowiedników zawodów i funkcji, a nawet na temat tego, czy język polski na taką kreatywność pozwala. Prześledźmy więc argumenty za i przeciw, oddajmy głos ekspertom, a potem zobaczmy, jak język polski radzi sobie z tym zagadnieniem słowotwórczo.

Krytyczka, gościni i sędzina – o feminatywach w języku polskim

czytaj wpis

Brak komentarzy

liczba wyświetleń: 3 242

CZERWCOWE WYZWANIE JĘZYKOWE – ROZBUDŹ SWÓJ POLSKI PRZED WAKACJAMI!

Nie od dziś wiadomo, że wiosna motywuje nas do pracy dużo bardziej niż inne pory roku (no może  z wyjątkiem stycznia, kiedy masowo podejmujemy noworoczne postanowienia).

By wykorzystać dobrą, słoneczną passę i energię proponujemy Wam mały audyt Waszych postępów i 30 dniowe wyzwanie, które pomoże udoskonalić językową samodyscyplinę i systematyczność. Zasady są bardzo proste, a nagrodą będzie przede wszystkim duża satysfakcja. My zaś wzmocnimy ją specjalną nagrodą dla 5 osób, które do 1 lipca jako pierwsze wyślą do nas skan swej prawidłowo wypełnionej tablicy 🙂

CZERWCOWE WYZWANIE JĘZYKOWE – ROZBUDŹ SWÓJ POLSKI PRZED WAKACJAMI!

czytaj wpis

Brak komentarzy

liczba wyświetleń: 1 130

Wielką czy małą literą?

Zasady użycia wielkiej i małej litery w tekstach raczej nie przysparzają nam kłopotu. Od kiedy nauczyliśmy się pisać, wiemy, że wielka litera pojawia się zawsze na początku tekstu i po kropce. Wiemy, że tak samo piszemy imiona i nazwiska, nazwy miast, krajów i narodowości. Problem pojawia się, kiedy musimy zdecydować, czy napisać Smok Wawelski czy smok wawelski, Marsjanin czy marsjanin, Nowy Rok a może nowy rok? Poniżej znajdziecie zestawienie reguł rządzących pisownią tych najbardziej problematycznych słów.

Wielką czy małą literą?

czytaj wpis

Brak komentarzy

liczba wyświetleń: 141 881

Co robić, gdy brakuje słów? O strategiach komunikacyjnych

Każdy, kto uczył się jakiegoś języka obcego zna uczucie, kiedy w trakcie wypowiedzi zaczyna brakować nam „języka w gębie”. Nie jesteśmy w stanie dokończyć rozpoczętego zdania, bo nie znamy słowa lub odpowiedniej struktury. Czas ucieka, my milczymy (lub nieskładnie mruczymy), ale nasz mózg pracuje na najwyższych obrotach! Możemy wówczas wpaść w panikę  i uciec, gdzie pieprz rośnie lub próbować sobie jakoś z tą trudnością poradzić. Różne sposoby na skompensowanie takiego braku nazywa się strategiami komunikacyjnymi.

Co robić, gdy brakuje słów? O strategiach komunikacyjnych

czytaj wpis

Brak komentarzy

liczba wyświetleń: 2 750

Internacjonalizmy w języku polskim

Tysiące słów, jakich używamy na co dzień w polszczyźnie, pochodzi z innych języków. To zapożyczenia, czyli takie słowa, zwroty czy związki frazeologiczne, które nie mają rodzimego źródła, a na stałe zadomowiły się w języku polskim. Wśród nich specjalne miejsce zajmują internacjonalizmy, które powinny również zamieszkać w specjalnej przegródce w sercach polonistów. Dlaczego? Przeczytajcie dalej!

Internacjonalizmy w języku polskim

czytaj wpis

Brak komentarzy

liczba wyświetleń: 9 411

Na dwór czy na pole? Czyli słów parę o regionalizmach

Czy zdarzyło się Wam, przebywając w różnych częściach Polski lub w towarzystwie osób z kilku polskich miast, usłyszeć odmienne określenia używane do opisania tych samych sytuacji, zachowań, przedmów czy potraw? Temat owych różnic zawsze budzi wiele emocji i prowadzi do zaciętych dyskusji, dlatego poświęcimy mu kilka wpisów.

Na dwór czy na pole? Czyli słów parę o regionalizmach

czytaj wpis

Brak komentarzy

liczba wyświetleń: 25 258

Siadaj pan, panie Nowak – o formach (nie zawsze) grzecznościowych w języku polskim

Słowa, których używamy na co dzień mają niezwykłą moc. Nie tylko przekazują informacje, ale również wyrażają nasze emocje, nastroje czy stosunek do rozmówcy. Mogą tworzyć nowe światy (jak słowa przysięgi małżeńskiej), ale też burzyć (co czyni chociażby wyrok sądowy), wyrażać szacunek lub obrażać. By uniknąć tego ostatniego, warto sobie uświadomić, jak wielkie znaczenie ma dobór odpowiednich środków językowych i… nauczyć się odpowiednio ich używać. Poniżej znajduje się zestawienie kilku popularnych błędów związanych z etykietą językową.

Siadaj pan, panie Nowak – o formach (nie zawsze) grzecznościowych w języku polskim

czytaj wpis

Brak komentarzy

liczba wyświetleń: 10 873

Jak się to pisze – razem czy osobno? Miniściąga z pisowni w języku polskim.

Chociaż dużo czytamy, znamy reguły ortografii i raczej czujemy się pewnie, zapisując rozmaite teksty w języku polskim, to są takie słowa w polszczyźnie, przy pisaniu których zadrży nam ręka. Powinniśmy bez problemu przypomnieć sobie moment z naszej praktyki nauczycielskiej, kiedy podczas zapisywania tematu lekcji lub pojedynczego słowa na tablicy zastygliśmy bez ruchu (a w tym samym czasie w głowie galopowała paniczna myśl: Jak się to pisze – razem czy osobno?!).

Jak się to pisze – razem czy osobno? Miniściąga z pisowni w języku polskim.

czytaj wpis

Brak komentarzy

liczba wyświetleń: 326 581

Odmiana nazwisk w języku polskim

Mając Jana Nowaka wśród znajomych, w codziennych sytuacjach i w nieoficjalnym języku prawdopodobnie mielibyśmy okazję usłyszeć , że ktoś chce się skontaktować z Nowakiem, ma sprawę do Nowaka, musi podziękować Nowakowi albo właśnie myślał o Nowaku. Kiedy jednak rzucimy okiem na wiszące w gabinecie Nowaka dyplomy, zauważymy, że ktoś chciał złożyć gratulacje i podziękowania „dla Jan Nowak” (lub w optymistycznej wersji „dla Jana Nowak”), dzwoniący telemarketer chce porozmawiać z „panem Janem Nowak”, a ksiądz czytający wypominki modli się za duszę dziadka naszego bohatera „świętej pamięci Stanisława Nowak”.

Odmiana nazwisk w języku polskim

czytaj wpis

Brak komentarzy

liczba wyświetleń: 306 570

Słowa na czasie – o polskich słowach roku 2017

Każdy język – tak jak wiele różnych innych zjawisk – ulega modom. Raz na jakiś czas pojawiają się słowa, które zyskują ogromna popularność, a to ze względu na trafne odniesienia do rzeczywistości, wyjątkową kreatywność, która stała u źródła ich powstania lub… zupełnie bez powodu.

Słowa na czasie – o polskich słowach roku 2017

czytaj wpis

Brak komentarzy

liczba wyświetleń: 2 121