Wjazd czy wyjazd? Ciąg dalszy pomysłów na czasowniki ruchu

Nasi uczniowie potrafią już opowiedzieć o tym, że weszli do sklepu, przeszli przez alejkę ze słodyczami, podeszli do półki z mleczną czekoladą i wyszli z budynku z workiem pełnym łakoci. Nie umieją jednak opowiedzieć nam o wakacyjnej podróży po Europie, a nawet o lokalnych przygodach z poszukiwaniem miejsca parkingowego w centrum miasta. Przyszedł więc czas na opanowanie form związanych z transportem kołowym, który okazuje się być dobrym pomostem prowadzącym do innych czasowników ruchu, przy użyciu których możemy latać, lecieć, pływać i płynąć.

O różnych pomysłach na przećwiczenie czasowników ruchu z wyższego poziomu pisałam już tutaj. Jeżeli uczniowie dobrze zapamiętali prefiksy i umieją poprawnie utworzyć formy czasowników we wszystkich czasach, z nowym tematem nie powinni mieć większych problemów. Odmiana takich słów jak: wjechać, pojechać, przyjechać w czasie przeszłym jest dużo łatwiejsza niż wejść, pójść czy przyjść, a do tego znaczenie, jakie niosą ze sobą prefiksy, jest takie samo. Od czego zatem wychodzimy?

1) ODWOŁUJEMY SIĘ DO TEGO, CO ZNANE

DOBBLE jeszcze raz – lekcję możemy zacząć od pokazania uczniom jednego z kartoników do gry dobble, które można znaleźć w „Grach i zabawach językowych 2” Iwony Stempek, a którą wykorzystywaliśmy przy poprzedniej lekcji. Na karcie znajdują się symbole lub znaki drogowe oznaczające: wyjście, przejście, dojście… Uczniowie pracując w grupach lub parach mogą zamieniać te słowa na te oparte o czasownik „jechać” (wyjazd, przejazd, dojazd…). Grupa, której uda się o wypisać jak najwięcej słów, wygrywa.

ZNAKI DROGOWE – możemy posłużyć się znakami drogowym, tabliczkami i szyldami, które uczniowie mają szansę zobaczyć, podróżując po Polsce. Na ich podstawie mogą utworzyć czasowniki (wyjechać, dojechać, przejechać), a następnie zamienić je na formy niedokonane zgodnie z podanym przez nas wzorem (wyjeżdżać, dojeżdżać, przejeżdżać).

… lub WYCHODZIMY OD TEKSTU

W podręczniku „POLSKI krok po kroku 2” możemy znaleźć tekst e-maila z historią nieudanego wypadu w góry, naszpikowanego czasownikami ruchu w czasie przeszłym. Uczniowie mogą czytać tekst i zaznaczać słowa związanego z ruchem, mogą słuchać go i uzupełniać brakujące wyrazy, mogą też rysować schematyczny plan całej historii tak, by później móc ją samodzielnie zrelacjonować. W wesołej i dynamicznej grupie możemy poprosić uczniów, by za każdym razem, gdy słyszą czasownik ruchu, wstawali lub wykonywali gest, który ma go zobrazować.

2) ĆWICZYMY W BEZOKOLICZNIKU

Zanim uczniowie zaczną odmieniać nowe czasowniki, warto, by przez chwilę „pobawili się” ich formą w bezokoliczniku. Najbardziej naturalne wydaje się połączenie ich ze słowami: proszę, musisz, trzeba… Uczniowie mogą podawać sobie instrukcje poruszania się po mieście na podstawie map (papierowych bądź w formie on-line).

NAWIGACJA – jeden z uczniów losuje na karteczce trasę, którą powinien pokonać (na przykład: Musisz dojechać z lotniska Balice do szkoły „Glossa”), a drugi wciela się w rolę nawigatora, który udziela wskazówek (Musisz wyjechać z parkingu i wjechać na drogę numer …). Osoba, która słucha instrukcji, jednocześnie robi notatki lub zaznacza trasę na mapie tak, by później porównać ją z właściwą drogą.

SAMOCHODZIKI – ćwiczenie dobrze sprawdzi się w grupie dzieci. Budujemy z klocków lub rysujemy na dużej kartce papieru trasę składającą się z wielu ulic, mostu, przejścia dla pieszych, parkingu itd. Na trasie w różnych miejscach ustawiamy pionki (ludziki Lego? szyszki? kamyki?). Jeden z uczniów prowadzi mały samochodzik, a reszta uczniów podaje mu instrukcje i wskazuje drogę tak, by zebrał wszystkie pionki (Musisz wjechać na most, zjechać na parking, przejechać przez skrzyżowanie). Dla urozmaicenia można zasłonić uczniowi oczy.

3) OPOWIADAMY HISTORIE Z UŻYCIEM CZASOWNIKÓW

Kiedy uczniowie poćwiczą i zapamiętają czasowniki z odpowiednimi prefiksami, przychodzi pora na odmianę ich we wszystkich czasach. Trzeba tu zwrócić uwagę, że odmiana czasowników dokonanych jest taka sama jak czasownika „jechać” (jadę – pojadę, przyjadę, wyjadę), natomiast niedokonanych opiera się o ten sam schemat, jednak inny niż koniugacja znanego im już wcześniej czasownika „jeździć” (jeżdżę, ale wyjeżdżam, przejeżdżam, dojeżdżam).

WYCIECZKA PO EUROPIE – uczniów dzielimy na pary i rozdajemy im mapki Europy. Każda z par losuje swoją rolę: zakochani, emeryci, przedszkolaki, artyści, fani motoryzacji… Ich zadaniem jest opracować, a następnie opisać plan wycieczki po Europie, którą odbyli w ostatnim czasie. Wycieczka musi być zgodna z ich zainteresowaniami (przykładowo zakochani mogą opowiadać : Zawsze chcieliśmy pojechać do Paryża. Przyjechaliśmy tam późnym wieczorem, o zachodzie słońca. Wjechaliśmy na wieżę Eiffle’a…).

NOWOCZESNA BAJKA O CZERWONYM KAPTURKU – w portalu e-polish.eu jako ćwiczenie uzupełniające do materiału z podręcznika „POLSKI krok po kroku 2” znajduje się bajka, w której Czerwony Kapturek jeździ rowerkiem, wilk czarnym skuterem, a myśliwy galopuje konno. Ta historia może stanowić punkt wyjścia do tworzenia własnych, nowoczesnych wersji tradycyjnych bajek (czy książę zawsze musi jeździć konno? a czy Kopciuszek musiał jechać na bal karetą?), rysowania komiksów czy robienia inscenizacji.

4) A POTEM LECIMY I PŁYNIEMY!

Na deser zostają nam do poćwiczenia pozostałe czasowniki związane z transportem: latać, lecieć, polecieć, ale też pływać, płynąć, popłynąć. Możemy powtórzyć różne środki transportu i nauczyć się kilku nowych. Punktem odniesienia będą opanowane wcześniej czasowniki, a w ramach ćwiczeń możemy rozmawiać o różnych sposobach podróżowania po mieście i na bardziej odległych trasach. Do układania zdań pomocna może okazać się gra POJADĘ, POLECĘ, POPŁYNĘ z „Gier i zabaw językowych 2”, gdzie do każdej fotografii dopasowane jest jedno określenie, którego musimy użyć przy opisie aktywności.

A jeśli czas płynie szybko, a wy musicie lecieć do innych zajęć – nie zapomnijcie powiedzieć o tym uczniom i koniecznie zapiszcie te frazy na tablicy!

Autor: Paulina Kuc

Dodał epolish w dniu 19-11-2019 · Opublikowano w kategorii Dla nauczyciela języka polskiego