PRZEPRASZAM, JAK DALEKO DO PACANOWA? Symbole polskich miast cz. 4

W Pacanowie kozy kują

więc Koziołek, mądra głowa,

błąka się po całym świecie,

aby dojść do Pacanowa (…)

Obecnie, gdy czas nieco się zatrzymał i nie bardzo możliwe jest „błąkanie się po świecie” przeczytajcie historię sympatycznego koziołka, którego postać rozsławiła malownicze miasto, o wdzięcznej nazwie Pacanów.

Przygody Koziołka Matołka to opowieść, o której słyszał każdy Polak, a z pewnością ten nieco starszy. Przedstawiona w książce postać to koziołek, który wyrusza do miasteczka Pacanów, w którym rzekomo podkuwa się kozy. Droga do wioski nie jest jednak łatwa i oczywista – po drodze nasz bohater doświadcza wielu przygód i… trafia m.in. do Ameryki, Afryki, Chin, a nawet na Księżyc! W obecnej sytuacji ograniczonego przemieszczania się, nasz Matołek może stać się kultowym superbohaterem. W końcu, po licznych podróżach, udaje mu się odnaleźć Pacanów, gdzie dowiaduje się, że nie podkuwa się w nim kóz, a jedynie pracuje tu rodzina kowali o nazwisku Koza (stąd gra słów – „W Pacanowie kozy kują”). Koziołek pociesza się jednak szybko, bo tłumaczą mu, że kozy całkiem nieźle radzą sobie bez podków, i tak naprawdę wcale ich nie potrzebują…

HISTORIA PISANO-RYSOWANA

Stworzona przez pisarza Kornela Makuszyńskiego i rysownika Mariana Walentynowicza postać ma blisko 90 lat i okazała się fenomenem na skalę całego kraju. Pionier polskiego komiksu, za którego uważa się Mariana Walentynowicza, tak w jednym z wywiadów wspomina chwilę narodzin Matołka:

„Był to nasz wspólny pomysł. W siedzibie Makuszyńskiego w Otwocku, przy butelce wina, szukaliśmy bohatera do książeczki obrazkowej dla dzieci. Przejrzeliśmy wszystkie zwierzęta, poczynając od kota i psa, a kończąc na zwierzętach egzotycznych. Doszliśmy do wniosku, że wszystko już było. Przyszedł mi do głowy kozioł. Kozioł, koziołek, Koziołek Matołek. Już piszę – powiedział Makuszyński – i wzięliśmy się do pracy”. [Wywiad dla „Słowa Powszechnego”, 1957].

JUŻ PRAWIE KOMIKS

Ciekawa jest także sama konstrukcja książek. Powszechnie uznaje się, że przygody Koziołka Matołka były jedną z pierwszych wersji polskiego komiksu, choć bez charakterystycznych dymek z dialogami – tworzyły go historyjki, będące połączeniem obrazków i wierszowanego tekstu. Nazywano je filmem obrazkowym lub historyjką w obrazkach. Kornel Makuszyński napisał całą historię w postaci rytmicznych czterowierszy, a do każdego czterowiersza Marian Walentynowicz stworzył oddzielny obrazek. Wszystkie 4 tomy zostały wydane przez wydawnictwo Gebethner i Wolff w Warszawie w latach 30. XX wieku. Poniżej zestawienie tytułów:

120 przygód Koziołka Matołka – 1933
Druga księga przygód Koziołka Matołka – 1933
Trzecia księga przygód Koziołka Matołka – 1933
Czwarta księga przygód Koziołka Matołka – 1934

ODWIEDZAJĄC PACANÓW

A wracając do Pacanowa…musicie wiedzieć, iż miasto to istnieje naprawdę – w województwie świętokrzyskim, ok. 100 km od Krakowa, i ponad 245 km od Warszawy. Jego wielki gospodarz – Koziołek Matołek – z uśmiechem wita odwiedzających, a jego postać można spotkać absolutnie wszędzie. W rejonie samego rynku znajduje się kilka jego figur, wizerunkiem koziołka ozdobione są numery domów, okna sklepów, dachy i płoty mieszkańców. W 70-tą rocznicę urodzin postaci (2003), pomysłodawca i ówczesny minister kultury nominował Pacanów Europejską Stolicą Bajek. Siedem lat później otwarto tu Europejskie Centrum Bajki im. Koziołka Matołka (https://centrumbajki.pl/). Instytucja prowadzi działalność kulturalną skierowaną do dzieci, rodziców i osób pracujących z najmłodszymi. Jak tylko sytuacja w Polsce na dobre się uspokoi, koniecznie wybierzcie się do miejsca, gdzie świat jest nieco bardziej bajkowy niż gdzie indziej. Polecamy!

Jeśli chcecie poznać sympatycznego Matołka – polecamy Wam gorąco bajkę, która przybliży jego przygody. Idealna propozycja na jeszcze większy kontakt z polską kulturą: https://www.youtube.com/watch?v=2l3swTSo1_I

Autor: Iwona Huber

Dodał Iwona Huber w dniu 29-03-2020 · Opublikowano w kategorii O Polsce