Kto Ty jesteś? Polak mały. Jaki znak Twój? Orzeł biały. A może lew biały? Część 1

No właśnie, skąd wziął się Orzeł biały? Czy to na pewno orzeł? I dlaczego tak niewiele zabrakło, aby to lew królował w polskim herbie?

Według legendy – Lech – założyciel Polski, w trakcie swojej wędrówki dostrzegł duże gniazdo, w którym biały orzeł pilnował swoich piskląt. Gdy wędrowiec przyglądał się drapieżnemu ptakowi, ten  rozpostarł swoje skrzydła na tle czerwonego, zachodzącego słońca. Lech zachwycony tym widokiem, uznał go za symbol od bogów i zadecydował, że w tym miejscu założy swoje państwo i swoją stolicę(dzisiejsze Gniezno), a orła umieści w swoim herbie.

Fakty w sprawie orła przedstawiają się jednak trochę inaczej. Najstarszy znany nam wizerunek orła możemy znaleźć na denarze Bolesława Chrobrego. Jeśli chcecie zobaczyć monetę z czasów Chrobrego, wystarczy że odwrócicie współczesny banknot dwudziestozłotowy. Faktycznie jest tam jakiś ptak, ale czy na pewno jest to orzeł? Zastanówmy się. Ptak ma na głowie trzy kreski, które przez wielu interpretowane są jako korona. Nie jest to jednak tak oczywiste, bowiem wybitny historyk, profesor Suchodolski, uważa, że korona na głowie ptaka nie była jeszcze znana, a pojawiła się dopiero 200 lat później.

źródło zdj.: http://www.skarbnicakrajowa.pl

Jeśli to nie korona, to co w takim razie? Kolejna teoria mówi, że jest to czub piór, a ptak to nie orzeł, lecz paw. Ogon ptaka również wygląda bardziej na pawi niż orli.

Inny profesor – Panfil – obstaje za tym, że to jednak orzeł widnieje na denarze Chrobrego. Podstawą jego twierdzenia są widoczne na tułowiu ptaka kropki, które mają być pojedynczymi białymi piórkami występującymi na tułowiu orła bielika (pawie znane w Polsce mają w tym miejscu jednolite umaszczenie) oraz to, że kucie tych monet zbiegło się w czasie ze zjazdem gnieźnieńskim, kiedy to cesarz niemiecki Otton III chciał z pomocą Bolesława Chrobrego odbudować potęgę Cesarstwa Rzymskiego. O zamiarach Ottona świadczy napis wykuty na monecie „Princes Polonie” nawiązujący do rzymskiego tytułu. Skoro napis na monecie nawiązuje do Rzymu to możliwe, że ptak również, bowiem w czasach starożytności orzeł stanowił tam niezwykle ważny symbol władzy.

Możemy zatem wyciągnąć wniosek, że orzeł widoczny do dziś w naszym herbie nie pochodzi od legendarnego Lecha, ale od niemieckich cesarzy, którzy skopiowali rzymski symbol władzy i mianowali się spadkobiercami Rzymu.

Źródła:
Stanisław Suchodolski Orzeł czy paw? Jeszcze o denarze Bolesława Chrobrego z napisem PRINCES POLONIE

Tomasz Panfil, Orzeł na denarze Bolesława Chrobrego – pochodzenie i znaczenie symbolu, Biuletyn Numizmatyczny, Nr 4(316), 1999r.

Jaworska Aleksandra, Orzeł Biały. Herb państwa polskiego, DiG, Warszawa 2003.

Tenże, Insygnia, symbole i herby polskie. Kompendium, Świat Książki, Warszawa 2003.

Autor: Izabela Knara

Udostępnij ten post

Światowa kuchnia polska

W kuchni każdego kraju znaleźć można potrawy, których nazwy są kontrowersyjne, dziwne i często nieadekwatne do samych potraw. Takie też Read more

Krótka historia najsłynniejszego polskiego chrząszcza

Każdy Polak, już od najmłodszych lat, z dumą recytuje pierwszy wers wiersza Jana Brzechwy pt. Chrząszcz. Ponoć ten zabawny utwór Read more

Kto Ty jesteś? Polak mały. Jaki znak Twój? Orzeł biały. A może lew biały? Część 1

No właśnie, skąd wziął się Orzeł biały? Czy to na pewno orzeł? I dlaczego tak niewiele zabrakło, aby to lew Read more

2 odpowiedzi na “Kto Ty jesteś? Polak mały. Jaki znak Twój? Orzeł biały. A może lew biały? Część 1”

1. Marta pisze:

   13 września 2017 o 15:48

   Bardzo ciekawa historia! Oprócz wierszyka, każdy Polak powinien ją znać 🙂

   Zaloguj się, aby odpowiedzieć
2. Wit pisze:

   2 października 2017 o 15:09

   Fajny wpis!

   Zaloguj się, aby odpowiedzieć