Kilka słów o polskiej niepodległości

Dzień Niepodległości to święto wyjątkowe, choć trudne i nieoczywiste. Mieszkając w Polsce, która świetnie się rozwija i przyciąga swym pięknem i charakterem, aż trudno uwierzyć, iż był czas, gdy formalnie nie istniała na mapach Europy i świata. Spróbujmy więc poznać historię, która swój happy end świętuje od 99 lat.

ROK 1795

Był rok 1795, kiedy to wrogie Polsce mocarstwa – Rosja, Prusy i Austria [1] – podzieliły między siebie jej terytorium, oficjalnie uznając za swoją własność i wprowadzając swoje rządy. Dynamika życia pod zaborami, czyli na ziemiach okupowanych, pod obcą władzą była różna w każdej z trzech części. Pamiętajcie jednak, że polski duch, patriotyzm, wiara i tradycja żyły wewnątrz Polaków, choć wielokrotnie strzegący ich byli poddawani licznym represjom [2]. Szczególnie odczuwalna w drugiej połowie XIX wieku stała się walka z językiem polskim określana jako germanizacja (zabór pruski) i rusyfikacja (zabór rosyjski), czyli polityka mająca na celu wynarodowienie narodu polskiego i przejęcie przez niego kultury i języka narodu niemieckiego lub rosyjskiego. Względną swobodę i ograniczoną niezależność polityczną gwarantowała tzw. autonomia galicyjska, w obrębie której Polacy, m.in. w Krakowie (!) mieli prawo do podtrzymywania narodowych tradycji i rozwijania swej kultury.

ROK 1918

Dopiero I wojna światowa, po ponad stu latach, dała naszej ojczyźnie szansę na walkę o wolność i niezależność. Stało sie jasne, że rozpoczęta w 1914 roku Wielka Wojna, w której przeciwko sobie wystąpili nasi skłóceni ze sobą zaborcy, będzie w jakiś sposób „korzystna” dla sprawy polskiej. Oczywiście był to proces stopniowy i długotrwały, jednak data 11 listopada 1918 ma dla Polaków symboliczne znaczenie, bowiem zbiega się w niej kilka kluczowych wydarzeń, takich jak zakończenie walk wojennych na froncie zachodnim i przekazanie władzy wojskowej Józefowi Piłsudskiemu, polskiemu dowódcy, który w niedługim czasie został Naczelnikiem wolnego już Państwa.

Wszystkie ówczesne media głośno rozpisywały się o tym wiekopomnym wydarzeniu. Kurier Warszawski tak komentował to, co dokonało się 11 listopada: „Nareszcie jesteśmy gospodarzami w znacznej części własnego kraju. Nareszcie po stu dwudziestu kilku latach przyszła godzina, że nie ma tu już obcego najazdu”. Tej perspektywy i radości nie da się dziś zrozumieć. Na szczęście!

ROK 2017

A jak współcześnie świętują i pamiętają Polacy? Dzień Niepodległości niewątpliwie jest datą wyjątkową. To dzień wolny od pracy i nauki. We wszystkich polskich miastach organizowane są barwne, biało-czerwone wydarzenia – parady, marsze, koncerty, wspólny śpiew pieśni patriotycznych. Ludzie wychodzą na ulice, by oglądać i uczestniczyć w historycznych defiladach. W Krakowie rozgrywa się prawdziwy uliczny teatr, podczas którego możemy zobaczyć przedstawicieli wojska i innych służb ubranych w historyczne mundury z czasów narodowych powstań i wojen. W Warszawie, przed Grobem Nieznanego Żołnierza, organizowane są oficjalne uroczystości z udziałem władz państwowych. To czas, gdy jako naród jesteśmy razem, ponad różnicami i sięgamy głęboko do naszej wspólnej pamięci, historii i dumy! Od kilku lat dajemy też wyraz naszej jedności poprzez udział w 10 kilometrowym Biegu Niepodległości, który startuje w stolicy o 11:11!

Gdyby i w Was obudził się patriotyczny duch i chęć doświadczenia czegoś szczególnego, polecamy następujące inicjatywy: