ILE TAK NAPRADĘ JEST WROCŁAWSKICH KRASNALI? symbole polskich miast cz. 3

Raz do roku, we wrześniu, ulice Wrocławia wypełnia gwarny korowód ludzi i krasnali. Wszędzie wokół głośno, radośnie i kolorowo, bowiem okazja to nie byle jaka, Wrocławianie świętują Festiwal Krasnoludków! Przez ostatnie dziesięciolecia figurki krasnali stały się symbolem miasta i na tyle wrosły w jego krajobraz, że już mało kto zastanawia się, skąd tak naprawdę się wzięły i dlaczego to właśnie Wrocław stał się ich polską stolicą. Jedno jest pewne – krasnale, niczym magnes przyciągają turystów z aparatami, cieszą mieszkańców, a dzieciom sprawiają mnóstwo frajdy i radości. Przeczytajcie nasz wpis, a potem, przy pierwszej możliwej okazji kupcie bilet z kierunkiem na Wrocław i sprawdźcie, czy to wszystko prawda!

Historia stojąca za kultowymi krasnalami jest trudna i złożona. Powszechnie przyjęło się, że krasnal to symbol Pomarańczowej Alternatywy, czyli antykomunistycznego ruchu artystyczno-społecznego, który działał w Polsce w latach 80., we Wrocławiu, i promieniował na inne miasta – głównie Warszawę, Łódź czy Lubin.

Najmniejsi mieszkańcy Wrocławia pojawili się w mieście wraz z artystą, pisarzem i aktywistą – Waldemarem ”Majorem” Fydrychem, którego uznaje się za lidera Pomarańczowej Alternatywy. Największa aktywność ruchu przypadła na drugą połowę lat 80., a jego główną metodą działania były uliczne happeningi i marsze, które często przybierały formę demonstracji ośmieszających władze komunistyczne. Ich uczestników wyróżniały pomarańczowe szpiczaste czapki, do złudzenia przypominające te, które noszą krasnale. Akcje i pochody polegały na absurdzie i sprzeciwie wobec zastanej rzeczywistości wyrażanym często za pomocą prześmiewczej, doprowadzonej do karykatury afirmacji reżimu. Ośmieszały przy tym służby porządkowe, które nieustannie towarzyszyły happeningom – np. milicjanci zmuszeni byli aresztować „krasnoludki” czy rozbijać manifestację zorganizowaną na własną cześć.

KRASNOLUDKI NA MURACH MIAST

Ściany, mury, fasady budynków w Polsce lat 80. były jedną wielką sceną walki ideologicznej. Na budynkach pojawiały się liczne antyreżimowe napisy i znaki wolnościowe, które poruszały serca i wyobraźnię społeczeństwa. Ponieważ niemal natychmiast przedstawiciele władzy zamalowywali rewolucyjne hasła i symbole – miejskie mury pokrywała mozaika różnej wielkości plam. Odpowiedzią „Majora” na działania władz było pokrycie pustej plamy abstrakcyjnym rysunkiem-symbolem. Na zamazanych napisach malowano… krasnoludki, które z czasem stały się symbolem Pomarańczowej Alternatywy. Jedyny taki krasnal zachował się do dziś na ul. Madalińskiego 3/5 w Warszawie. Namalowano go na plamie pokrywającej znak Solidarności Walczącej, nawiązującej do wojennej kotwicy – Polski Walczącej. Podobnych rysunków na terenie całego kraju powstało około tysiąca.

JAK POWSTAJE WROCŁAWSKI KRASNOLUDEK?

W przeciwieństwie do symboliki, historia samych figur nie jest zbyt długa. W 2001 roku, we Wrocławiu, dla upamiętnienia Pomarańczowej Alternatywy, na ul. Świdnickiej stanął pomnik Papy Krasnala. Przyciągnął on inne skrzaty, które z czasem zaczęły zapełniać ulice i zakątki miasta. Kolejnych pięć rzeźb, autorstwa Tomasza Moczka, stanęło we Wrocławiu w 2005 roku, inspirując powstanie kolejnych oraz wyznaczając kanony ich wyglądu, które obowiązują do dziś. Ich imiona to: Syzyfki, Szermierz, Rzeźnik i Pracz Odrzański.

Pomnażanie krasnoludków nie jest zbyt trudne – aby powstał kolejny wystarczy zgoda i chęci właściciela terenu oraz rzeźbiarza, który zaprojektuje i wykona figurkę. Z tego też względu opiekunami krasnali są różne podmioty – począwszy od instytucji publicznych, przez organizacje, przedsiębiorstwa, firmy, aż po osoby prywatne.

I jak? Ruszacie w drogę, by wyznaczyć własny krasnoludkowy szlak? Żeby obejrzeć wszystkie figurki (a jest ich już blisko 400 i ciągle powstają nowe!), potrzeba co najmniej kilku dni, a pewnie i tak nie wszystkie dadzą się znaleźć strzegąc swoich tajemnic i odrobiny prywatności…Jedno jest pewne, wielu z nich stacjonuje obok ciekawych i ważnych wrocławskich miejsc – dlatego zachęcamy, by je odwiedzić i poznać ich historię, oczywiście przy okazji wykonując zdjęcie z sympatycznym krasnoludkiem!

Polecamy Wam także humorystyczny, oficjalny wrocławski portal w całości poświęcony tym bajkowym istotom: https://krasnale.pl.

Autor: Iwona Huber

Dodał Iwona Huber w dniu 06-02-2020 · Opublikowano w kategorii O Polsce